تغذیه برگی یا محلول پاشی چیست؟

** چگونگی عملکرد تغذیه برگی (محلول پاشی):
مواد مغذی و محرک طی پدیده انتشار به سمت برگ‌ها حرکت می‌کنند به این صورت که مواد از یک منطقه با غلظت بالا (محلول غذایی) به سمت منطقه با غلظت پائین (برگ) حرکت می‌کنند. (به همان صورت که گرما از چای داغ به فنجان سردتر انتقال پیدا می‌کند)
به خاطر داشته باشید که پدیده انتشار به صورت دوطرفه انجام می‌گردد بنابراین چنانچه غلظت عناصر غذایی در برگ بیشتر از محلول غذایی باشد می‌تواند باعث بیرون راندن عناصر غذایی از برگ شود.
به همین دلیل است که همیشه از یک محلول قوی برای محلول پاشی برگی استفاده می‌شود.

** عوامل بسیاری در افزایش یا کاهش میزان انتشار دخالت دارند که عبارتند از:‌
۱-شرایط محیطی (رطوبت و دما)
۲-سطح برگ (سن, میزان گستردگی, ضخامت کوتیکول)

** مزیت‌های تغذیه برگی یا محلول پاشی:
۱٫اصلاح کمبودها
۲٫افزایش عملکرد
۳٫بهبود سلامت گیاه
۴٫بهبود شرایط ریشه
۵٫تغذیه گیاه زمانی که ریشه‌ها به درستی عمل نمی‌کنند
۶٫سرعت بخشیدن به ریشه زایی قلمه و نهال
بسیاری از تولیدکنندگان محصولات کشاورزی به دلایل بالا فقط از تغذیه برگی استفاده می‌کنند.

 

**مزاياي محلول پاشي:

كاهش ميزان مصرف كود، اقتصادي بودن، جذب سريع و بيشتر كود، عدم آلودگي محيط زيست و جلوگيري از تخريب ساختمان خاك و بهم خوردن تعادل مواد غذائي خاك، افزايش عملكرد و كيفيت محصولات غذائي مي‌باشد.

در اوايل بهار كه جذب ضعيف است ( به علت كم بودن سيستم ريشه و سرما ) نياز گياه به مواد غذائي بوده و مواد غذائي از طريق ريشه جذب نمي‌شود، همچنين در مراحل زايشي به علت رقابت اندامهاي زايشي برسر كربوهيدراتها فعاليت رشد كم شده و محلول پاشي باعث كاهش اين رقابت مي شود.

 

** زمان تغذیه برگی:

بهترین زمان جهت تغذیه برگی اوایل صبح یا نزدیک به غروب خورشید است. هنگامی که روزنه هاي برگ باز هستند. زمانیکه رطوبت نسبی هوا در بالاترین حد قرار دارد و برگها در مرحله تورژسانس کامل هستند و سلول هاي برگ مملو از آب هستند. تشکیل شبنم بعد از تغذیه برگی در افزایش مدت زمان ورود مواد غذایی به درون برگها به دلیل ·حلالیت مجدد مواد غذایی موجود در شبنم روي برگها، بسیار اهمیت دارد.
محلول پاشی زمانی صورت گیرد که خاك داراي رطوبت مناسب باشد، هنگامیکه برگها مملو از آب بوده و تنش آبی وجود نداشته باشد و یا آبیاري قبل از محلول پاشی انجام شده باشد. از محلول پاشی درست قبل از بارندگی به جهت جلوگیري از شسته شدن مواد غذایی خودداري کنید.
بارندگیهاي ملایم و سبک چند ساعت بعد از محلول پاشی، باعث حل شدن مجدد مواد غذایی در آب باران شده و افزایش جذب را به دنبال دارد.
از تغذیه برگی در ساعتهاي گرم روز خودداري شود، جذب در دماهاي بالا خیلی کم می باشد و ممکن است گیاه را با تنش و سوختگی برگها مواجه کند. تغذیه برگی در دماهاي بالاتر از 27 درجه سانتی گراد توصیه نمی شود.
در هنگام شب به دلیل بسته بودن روزنه ها، جذب از طریق برگ کاهش می یابد، بنابراین محلول پاشی توصیه نمی شود. محلول پاشی بایستی در زمانی انجام گیرد که کمترین وزش باد وجود داشته باشد، مخصوصا زمانی که اندازه ذرات محلول پاشی ریز باشد که مستعد بادبردگی (دریفت) است.
حلالیت کامل ماده غذایی در نظر گرفته شده در آب: باید از حلالیت کامل ماده غذایی استفاده شده مطمئن شوید. در صورتیکه ماده غذایی حلالیت مناسبی را نداشته باشد، در ابتداي محلول پاشی، غلظت مواد غذایی کم بوده و کمترین اثر را خواهد داشت و در انتهاي محلول پاشی احتمال گیاه سوزي وجود خواهد داشت.
کیفیت آب مورد استفاده جهت محلول پاشی: باید از آب شیرین و داراي املاح کم جهت محلول پاشی استفاده نمود. املاح موجود در آب مورد استفاده باعث کاهش حلالیت ماده غذایی شده و در برخی مواقع داراي املاح سمی براي درخت بوده و گیاه سوزي را به دنبال دارد.

اندازه قطرات: قطره هاي ریزتر مساحت بیشتري از برگ را پوشش داده و راندمان محلول پاشی را افزایش می دهند. بهرحال درصورتیکه قطرات خیلی ریز شوند (کمتر از 100 میکرون) دریفت یا باد بردگی ممکن است اتفاق افتد.
حجم محلول پاشی: حجم محلول پاشی اثر معنی داري روي راندمان جذب موادغذایی دارد. حجم محلول پاشی بایستی براي پوشش کامل تاج درخت کافی باشد، اما نه خیلی زیاد که باعث ریزش محلول از روي برگها گردد.

 

** محدودیت هاي تغذیه برگی:
*غلظت محدود: مواد غذایی مورد استفاده در تغذیه برگی نمی توانند کل احتیاجات گیاه را بر آورده کنند.

*مسمومیت گیاه: بکار بردن غلظت بالاي مواد غذایی در تغذیه برگی ممکن است سوختگی برگ را به دنبال داشته باشد و بعد از تبخیرمحلول پاشیده شده، نمکها روي برگ باقی بمانند.

*هزینه بالا: به دلیل اثرات گیاه سوزي، مقدار کم مواد غذایی با نوبت هاي محلول پاشی زیاد باید استفاده شود.
بهر حال تعداد زیاد محلول پاشی و غلظت کم موادغذایی داراي هزینه زیادي بوده و کاربردي نیست. سم پاشی سموم سیستمیک مانند افوریا، مونتو و یا الیت که بایستی از طریق برگ جذب شوند، به دلیل بسته بودن روزنه ها و کاهش جذب، نباید در هنگام شب انجام شود. سموم و یا موادي که بصورت تماسی آفات را از بین می برند، باید در هنگام شب زمانیکه روزنه ها بسته بوده و جذب توسط گیاه حداقل است، صورت گیرد تا هم از مسمومیت گیاه بوسیله سموم و مواد غیر غذایی جلوگیري شود و هم کارایی بیشتري روي آفات داشته باشد.