علل سیاه شدن مغز گردو و روش‌های کنترل آن
عوامل سوختگی یا سیاه شدن به شرح زیر است :
۱- بیماری بلایت گردو
۲- کرم مغز خوار گردو
۳- عوامل ژنتیکی و نوع رقم انتخاب
۴- عوامل محیطی (تاثیر دما، آب و هوا، رطوبت و نور)
۵- تغذیه و کوددهی
۶- زمان برداشت و روش برداشت
۷- نحوه خشک کردن
۸- آبیاری
۱- بیماری بلایت گردو : عامل بیماری بلایت گردو باکتری زانتوموناس می‌باشد. علائم بیماری روی برگ، شاخه و جوانه‌ها ظاهر می گردند. بیماری با ظهور لکه‌های کوچک روی برگ آشکار می‌شود که این لکه ها بتدریج توسعه می‌یابند و پس از منتهی شدن به رگبرگ ها زاویه‌دار و رنگ آنها سیاه می گردد. موقعی که میوه به اندازه نخود است علائم آلودگی روی آن به صورت لکه سیاهی در گلگاه دیده می شود که بتدریج توسعه می‌یابد و فرورفتگی پیدا کرده، شکاف بر می دارد. درصورت مساعد بودن شرایط جوی، لکه روی میوه توسعه یافته، تمام پوست میوه را فرا می گیرد و سپس به مغز گردو نفوذ می کند.
عمده‌ترین روش های کنترل بیماری، شامل روش‌های زراعی، استفاده از ارقام مقاوم، کنترل شیمیایی و مدیریت تلفیقی است.
کنترل زراعی :
استفاده از نهال های سالم برای کاشت
رعایت فاصله کاشت در نهالستان
استفاده از ارقام دیرگل مانند فرانکفورت و هارتلی برای فرار از بیماری
هرس شاخه آلوده به منظور حذف آلودگی و نیز افزایش جریان هوا در شاخه ها
مدیریت آبدهی نهالستانها و باغات، اجتناب از آبیاری بارانی و بخصوص در زمان گلدهی (اواسط فروردین تا اواخر اردیبهشت)
توجه کافی به تغذیه گردو
کنترل شیمیایی :
استفاده از سموم مسی و آنتی بیوتیک ها است. در مواقعی که خطر بروز بیماری بالاست دو بار سم پاشی با سموم مسی مانند مخلوط بوردو و یا اکسی کلرور مس، یکی در اوائل دوره رویشی و دیگری در پایان این دوره توصیه شده است.
۲- کرم گردو : کرم گردو پروانه ای است که لارو آن به اغلب میوه های دانه دار بطور اعم ، و مخصوصا به گردو حمله می کند و خسارت آن گاهی تا ۳۰ درصد محصول را نابود می سازد. پروانه این حشره در اواخر اردیبهشت و اوایل خرداد ظاهر می شود. ابتدا از محل گلگاه وارد میوه‌های در حال رشد شده و باعث ریزش آنها می‌شود. لارو نسل دوم در حدود مرداد ماه به رغم خشبی شدن پوست گردو از ناحیه دم میوه وارد می‌شود و با تغذیه از مغز گردو ، در گردو تکامل می یابد و مغز گردو را از بین می برد.
روش های مبارزه شامل :
مکانیکی :
– از بین بردن پناهگاه زمستانه آفت
– بستن نوار‌های مقوا چین دار و یا گونی به دور تنه درخت، لارو‌ها برای زمستان گذرانی به داخل سوراخهای مقوا می روند، در اواخر زمستان مقواهای مذکور که حاوی لارو‌های زمستان گذران هستند را باز کرده و باید منهدم شود.
استفاده از تله فرمونی :
کنترل شیمیایی :
– باید مصادف با خروج لارو‌های سن یک از پوسته تخم و قبل از ورود آنها به داخل میوه باشد. برای مبارزه با این آفت می توان از سموم حشره کش زیر نظر کارشناسان کلینیک های گیاه پزشکی استفاده نمود.
۳- عوامل ژنتیکی و نوع رقم انتخابی :
معمولا در ارقام زودرس چون فرایند رسیدن میوه با هوای گرم اواسط تابستان همزمان است، مغزها تیره‌تر شده و از کیفیت آنها کاسته می‌شود. پس با شناسایی ارقام دیررس و مرغوب و پرورش این ارقام میتوان از مساله تیرگی مغز گردو تا حدودی جلوگیری نمود.
۴- عوامل محیطی :
تابستان‌های گرم و درجه حرارتهای بالا ۳۸ درجه سانتیگراد در طی دوره سفت شدن مغز، باعث تیره شدن آن می گردد.
برای دستیابی به گردوهای با مغز پر و میزان چربی بالا، درجه حرارتهای ۲۷ تا ۳۳ درجه سانتیگراد در طول چندین هفته قبل از برداشت ضروری می باشد.
۵- تغذیه و کوددهی : تغذیه با عناصر میکرو به ویژه سولفات روی و آهن در افزایش کیفیت مغز گرد موثر می‌باشد.
۶- برداشت گردو : برداشت مکانیزه و انتخاب روش برداشت صحیح که در حداقل زمان انجام گیرد، اهمیت دارد. در برداشت مکانیزه استفاده از ماشین پوست گیر بسیار الزامی است. فصل برداشت گردو بستگی به شرایط محیطی دارد. از اواخر تابستان یا اوایل پاییز برداشت می‌شود.
هنگام برداشت گردو پوست آن باید به رنگ قهوه‌ای مایل به خاکی در آمده باشد و پوست آن به راحتی از گردو جدا شود.
برداشت محصول گردو باید در اولین فرصت که گردو‌ها پوست می‌دهند انجام شود.
استفاده از اتفون مایع به میزان ۳۰۰۰-۱۰۰۰ PPM برای هر درخت در جدا کردن پوست سبز گردو موثر می‌باشد. اتفون با تسریع در رسیدن پوست سبز گردو سبب سهولت جدا شدن آن از روی پوسته سخت گردیده و درنتیجه برداشت گردو را هنگامی که کیفیت مفز حداکثر است، امکان پذیر می‌سازد.
۷- نحوه خشک کردن گردو : بعد از چیدن گردو‌ها باید آنها را پوست کنده و محصول را در سایه و در جای خشک پهن کرد تا خشک شوند.
